Hem nitelikli bir eğitim ve öğretim almış hem de başarılı bir sporcu olmuş kişilere çok öykünürüm. Kendi adıma olduğu kadar -hatta daha fazla- evlatlarım ve ülkemizin tüm çocukları adına da gıpta ederim böylelerine. Maalesef ulusal örneklerimiz çok az. Çok az, çünkü akademik sistemimiz ve spora yaklaşımımız buna izin vermiyor. Zaten ayrı ayrı bakacak olursak iyi eğitimlilerin sayısı da sporcuların sayısı da öylesine düşük ki, bunların kesişme kümesi de dolayısıyla minicik.
Örnek diye gösterebileceğim eğitimli sporcuları ikiye ayırıyorum. Birinci tip genel kültürden bilime, tarihten sosyolojiye, sanattan felsefeye, çevre bilincinden birkaç yabancı dile dünyanın her yerinde geçerli olacak temel eğitimi almış, bu temel eğitimi yaşamının her anında devam ettiren ve de kullanan profesyonel sporcular. Hayatını spordan elde ettiği gelirle sürdürebilen ve genel olarak her toplumda ortalamanın üstünde ekonomik gücü olan kişiler bunlar. Diğer grup ise yukardakine ek olarak bir uzmanlık eğitimi almış, hayatını -gerekirse- bu uzmanlığını kullanarak kazanabilen ancak üst düzey bir sporcu olacak kadar da yeteneği, zamanı ve olanağı olanlar. Belki maddi gelirleri çok fazla değil ama toplumun önemsediği, saygı duyduğu, koruduğu ve örnek aldığı insanlar bunlar. Branşların günümüzdeki ekonomik katma değerlerini hesaba katacak olursak ilk gruba basketbolcuları, ikinci gruba da yüzücüleri sokabiliriz. Bu sporcuların istemeden üstlendikleri en önemli misyon çocuklara rol modeli olmak, ebeveynlere de mutlu ve başarılı bir hayatı somut olarak göstererek bu yolun izlenebileceğine dair cesaret vermektir.
Olağandışı üstün yeteneği olanları -aklıma ilk gelen isim her zaman Michael Jordan’dır- bir kenara koyarsak hem bahsettiğim eğitimi alıp hem de ortalamanın üstünde sporcu olabilmek için üç temel destek noktasına ihtiyaç var:(i) Bilinçli, vizyonu geniş, cesaretli bir aile (ii) Spora inanan, onu seven ve yücelten bireylerden oluşan bir toplum (iii) Eğitimli sporcu yetiştirebilecek sisteme, donanıma ve kurumlara sahip devlet.
Spor bursu öykündüğüm sporcuları yetiştirmenin en önemli araçlarından birisi. Tabii ki ve de maalesef bu araç yoğun olarak gelişmiş ülkelerde kullanılmakta. Bununla birlikte bizim ülkemiz de her türlü gelişmeden payını alıyor. Dünyanın her yerinde yaşayabilecek düzeye gelen, dünyadaki her olanağı kendisi için de talep eden, teknolojiyi dibine kadar kullanıp her şeyden haberdar olan, iyi yaşamaya çalışan ve bunun yöntemlerini keşfeden insanlarımızın sayısı da azar azar olsa da artıyor. Bu durum bu insanların -kendilerinden geçmiş olsa bile- çocukları için spor dolu bir yaşam hedefleme olasılıklarını da artırmaktadır. Şimdiden özel kurumlar ve belediyeler hizmetlerinin değerini -daha doğrusu ederini- artırmak adına içi çok dolu olmasa da sporu kullanmaya çalışmaktadır. Örneğin özel okulların çoğunun ülke standartlarının oldukça üstünde spor olanakları, belediyelerin spor tesisleri bulunmakta ve bunlar bir satış aracı olarak kullanılmaktadır. Bu toplumda artan bir talep olduğunun da önemli bir göstergesidir aslında. Ancak örneğin okullar için asıl hedef süs spor salonlarına sahip olmak değil hem akademik hem de sportif alanda başarılı sporcu öğrencilerinin bulunmasıdır. Bu da elbette taleple ilgilidir. İşte o zaman hem özel hem de devlet destekli sporcu bursları gündeme gelebilir. Toplum olarak eğitim düzeyimizi, algımızı biraz daha artırabilsek, azıcık daha zenginleşebilsek, sosyal adaleti biraz daha dengeleyebilsek ve temel sorunlarımızın bir bölümünü ardımızda bırakabilsek spora olan ilgi ve ihtiyaç hemen artacaktır. O zaman da iyi sporcuya iyi eğitim aldırmak önemli bir hedef, kuvvetli bir tanıtım yöntemi ve başarı kriteri olacaktır.
Gelişme her alanda sürüyor. O nedenle spor bursu gibi sporcu yetiştirmeye dönük araçların kullanımı da artacak şüphesiz. Ancak kimse de yerinde durmuyor tabii. Başka ülkeler de toplumlar da durmadan ilerliyor. Spor bursu uygulaması devletin teşvikiyle öncelenmesi gereken önemli bir konudur. Bireyler de bu konuda talepkar, gerekiyorsa dayatmacı olmaya gayret etmelidir. Bu bursun nasıl uygulanacağı, hem bireye hem de bursu verene ne yararı olacağı, ne gibi sonuçlarının beklenebileceği ise analiz edilmesi güç olmayan ama çaba gerektiren bir çalışmayla belirlenebilir.
Spor bursu örneklerinin arttığını göreceğimizi umuyorum. Fırsatları yaratmaya çalışmak, yavrular için iyi bir gelecek adına bunu da göz ardı etmemek lazım.